Praca jest ważnym elementem życia prawie każdego z nas. Według raportu OECD przeciętny mieszkaniec Polski pracuje około 1832 godzin w ciągu roku. Praca, oprócz tego, że umożliwia człowiekowi zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, często przynosi również satysfakcję. Dlaczego konieczne jest motywowanie pracowników? Czy obowiązkiem pracodawcy nie jest jedynie zapewnienie wynagrodzenia, umożliwiającego godne życie?
Co to jest motywacja?
Motywacja to stan, w którym człowiek gotowy jest do podjęcia ważnego dla siebie działania. To pewnego rodzaju siła, która kieruje zachowaniem człowieka w stronę osiągania postawionych celów. Motywacja wpływa również na trwałość i jakość realizowanych czynności. Motorem napędowym większości ludzkich zachowań jest potrzeba, którą można zaspokoić dzięki zrealizowaniu zaplanowanego działania. Najczęściej robimy więc coś, ponieważ jesteśmy przekonani, że nasze kroki doprowadzą nas do zdobycia nagrody. Motywacja to wewnętrzny oraz indywidualny proces, na który wpływ mają bodźce wewnętrzne oraz zewnętrzne.
Rodzaje motywacji
Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje motywacji – wewnętrzną oraz zewnętrzną.
Motywacja wewnętrzna związana jest z indywidualnymi cechami pracownika. Ludzie podejmują określone działania dlatego, że sami tego chcą i czują, że jest to dla nich właściwe. Dla pracownika zmotywowanego wewnętrznie praca jest czymś więcej niż tylko zbiorem czynności, które mają doprowadzić do osiągnięcia celu. Człowiek utożsamia się ze swoją pracą i daje z siebie dużo więcej niż wymaga od niego przełożony.
Drugi rodzaj, czyli motywacja zewnętrzna opiera się na wykonywaniu określonych działań po to, aby osiągnąć namacalną nagrodę na przykład podwyżkę, awans albo pochwałę. Drugą możliwością jest podejmowanie działań tylko po to, żeby uniknąć kary takiej jak zwolnienie czy nagana.
Rolą przełożonego jest wzbudzanie w pracownikach motywacji w taki sposób, aby podejmowane przez nich działania były zgodne z celami firmy.
Czym właściwie jest motywowanie?
To celowe oddziaływanie na zachowanie innej osoby, dostarczanie odpowiednio dopasowanych do potrzeb jednostki bodźców. Ważne jest dogłębne poznanie i zrozumienie potrzeb, wymagań i oczekiwań pracowników. Motywowanie zewnętrze jest prostsze, ale przynosi krótkotrwałe korzyści. Pracownik po osiągnięciu wyznaczonego celu wraca do poprzedniego stanu, znowu potrzebuje motywacji, którą musimy mu dostarczyć. Może to być kolejny awans czy lepsze służbowe auto. Natomiast motywacja wewnętrzna to rozwiązanie wymagające większej uwagi ze strony pracodawcy, którego zadaniem jest dogłębne poznanie i zrozumienie potrzeb oraz systemu wartości pracownika. Indywidualne poznanie jednostki pozwala na podjęcie kroków, które umożliwią jej efektywne działanie i rozwój. Takim bodźcem może być na przykład mniejsza kontrola lub powierzenie większej odpowiedzialności.
Dlaczego warto?
Efektywne osiąganie celów
Faktem jest, że zmotywowany pracownik wykonuje swoje zadania efektywniej. Bez problemu realizuje wyznaczone cele, często przekraczając ustaloną normę. Nie bez powodu mówi się, że najważniejszym zasobem organizacji są ludzie. Możemy mieć najnowsze maszyny i materiały, jednak bez odpowiednich pracowników stają się one zupełnie bezużyteczne. Właściwie dobrany zespół sprawia, że pomysły, które pojawiają się w naszej głowie zaczynają przybierać realne kształty, a organizacja osiąga sukces.
Mała rotacja
Pracownik, który lubi swoją pracę, czerpie z niej satysfakcję i czuje się doceniony nie będzie chciał z niej odejść. To sprawi, że w organizacji będziemy mieć doświadczoną i zaangażowaną osobę, której możemy zaufać. Rotacja pracowników wiąże się z dużymi nakładami zarówno finansowymi jak i czasowymi. Koszt i długość trwania procesu rekrutacji uzależnione są od stanowiska. Im wyższe i bardziej wyspecjalizowane, tym więcej nas to będzie kosztowało. Do tego doliczyć należy czas potrzebny na wdrożenie nowego pracownika oraz ryzyko, że nie sprawdzi się w nowej roli.
Rozwój przedsiębiorstwa
Pracownik, który w swoich zadaniach widzi coś więcej niż tylko sposób na zarabianie pieniędzy, jest najlepszym źródłem innowacji i nowych pomysłów. Zaangażowana osoba realizuje cele ponad normę, jednocześnie samodzielnie poszukując nowych rozwiązań usprawniających i rozwijających pracę. Wysoki stopień wewnętrznej motywacji przekłada się również na chęć doszkalania się zarówno w strukturach organizacji jak i poza nią. Rozwój pojedynczej jednostki wpływa na rozwój całej firmy, co stanowi długoterminową korzyść. Im więcej zmotywowanych pracowników tym więcej nowych, wartościowych pomysłów do zrealizowania.
Motywacja przekłada się na osiąganie rezultatów w pracy. To siła napędzająca do działania. Motywowanie pracowników powinno stanowić ważny element strategii personalnej każdej organizacji, ponieważ tylko dzięki niemu mogą zostać zrealizowane plany i wyniki wykraczające poza minimalne założenia. Pominięcie tego aspektu może doprowadzić do stagnacji organizacji a nawet jej upadku. Należy pamiętać, że to motywacja wewnętrzna stanowi długoterminową korzyść, dlatego warto poświęcić czas na poznanie swoich pracowników.
